Van groep 2 naar groep 3 is een flinke overgang voor kinderen. Het is echt niet alleen het leren lezen en rekenen, maar er komt zoveel meer bij kijken. Van een voorspelbaar dagritme naar een compleet nieuw ritme. Van veel spelen, naar veel minder spelen. En van weinig aan tafel werken naar veel aan tafel werken. Hoe kunnen kinderen van 6/7 jaar aan zoveel nieuwe dingen wennen? En wat mag je eigenlijk van een groep 3 kind verwachten?
Groep 3
Wat doen we nu precies in groep 3? Iedereen weet dat kinderen leren lezen, maar toch is er zoveel meer! Om kinderen te leren lezen kun je veel verschillende methodes gebruiken, met in elke methode weer een andere opbouw in het aanleren van letters. En ja, dat aanleren gaat in een vlot tempo. Op dit moment gebruik ik de methode veilig leren lezen kim versie. De kinderen leren daarmee op dag 1 een nieuwe letter, werken dop dag 2 over die letter en leren op dag 3 weer een nieuwe letter. Het aanleren en verwerken gaat meestal in dezelfde volgorde. Na het oefenen en aanleren gaan de kinderen de letter schrijven, een echte motorische uitdaging! Probeer als volwassene maar eens met je niet voorkeurshand iets te schrijven! Het schrijven kan natuurlijk in een werkboekje, maar ook op het bord of op elkaar rug schrijven is erg leuk en goed! Dan hebben we ook natuurlijk nog rekenen, net zo belangrijk als lezen in groep 3! Ook hier wordt in groep 3 de basis gelegd voor de rest van de basisschool. Het begint best ‘simpel’ met de getallenlijn kennen en groepjes van bepaalde aantallen maken. Maar daarna komen de bussommen (hoeveel passagiers komen er in of uit de bus, best lastig!) en de echte + en – sommen (helemaal lastig). Naast dit, doen we natuurlijk ook aan woordenschatuitbreiding en leren we (super belangrijk!) hoe je sociaal emotioneel met elkaar moet omgaan.
Ritmes
Op een dag in groep 3 ‘moet’ er dus meer dan bij de kleuters. Hoe wennen kinderen nu aan het groep 3 ritme? In de kleutergroepen werken we met dagritme kaarten. Daarop staat wat de leerlingen gaan doen die dag. Vaak zijn die dagritme kaarten in bijna dezelfde volgorde als de dagen ervoor. Voor de kinderen erg fijn, omdat de vaste routines ervoor zorgen dat ze weten waar ze aan toe zijn (voorspelbaarheid). Wanneer ze na de zomervakantie wakker worden als groep 3 leerling staat hen een compleet ander dagritme te wachten. Want lang buitenspelen zit er niet meer in en ook werkjes maken met de juf kan niet meer zo vaak als eerder. In plaats van een kring staat er nu veilig leren lezen en schrijven op het programma. Dit klinkt als een flinke stap, maar….. de meeste kinderen zijn flexibel en pakken het nieuwe ritme snel op! Door ’s ochtends door te spreken wat ze die dag gaan doen en dit ook zichtbaar te maken door plaatjes of foto’s zitten ze binnen een paar dagen al in het nieuwe ritme. Wat een knappe kinderen hebben we toch!
Werken en spelen
Dat nieuwe ritme is dus niet het grootste probleem, maar hoe zit het eigenlijk met de omschakeling van veel naar weinig spelen? En naar veel bewegen naar veel aan tafel zitten? Er moet veel gebeuren in groep 3, dus er is gewoon minder tijd om te spelen. Ik kan wel eerlijk zijn, dit vind ik ook een flinke opgave. Je ziet de gezichtjes een beetje jaloers kijken wanneer de kinderen van groep 1/ 2 naar buiten gaan of even aan de zandtafel spelen. Om die overgang zo soepel mogelijk te houden, laat dan juist ook de kinderen van groep 3 tussendoor even spelen en extra buitenspelen! Het moet natuurlijk ook leuk blijven tussendoor en de kinderen werken al zo hard! Daarin zijn juist die 10 minuten extra spelen na het lezen zo leuk of dat kwartiertje extra in de bouwhoek goed. Ze zijn ook nog maar 6 of 7 jaar en spelen is minstens zo belangrijk als lezen en rekenen. En ik vind ook dat ik het belangrijkste nog niet heb gezegd. PLEZIER. Want naar school gaan moet voor alle kinderen leuk zijn. Kinderen moeten met plezier naar school gaan. Want als je plezier hebt in wat je doet, komt het leren vanzelf.
Wat mag je nu eigenlijk verwachten van een groep 3 leerling?
Een verse groep 3 leerling heeft interesses in letters en cijfers. Vaak denken ze ook al dat ze boekjes kunnen lezen en moeilijke sommen kunnen oplossen (‘Juf ik weet wat 10 en 10 is!). Na een aantal weken groep 3 is dit al anders. Want dan kunnen ze echt al makkelijke boekjes lezen en al veel letters herkennen. Ook hebben de kinderen al wat meer inzicht in rekenen. Vaak wordt er al vrij snel een leestoets afgenomen, waarin gemeten wordt wat een leerling al kan. Het resultaat wordt vaak gemeten aan gemiddeldes om een referentiekader te krijgen. Gelukkig wordt er de laatste jaren ook gekeken naar de eigen lijn van het kind. Waar is het kind gestart en wat heeft het al bijgeleerd? Zo kan er voor elk kind gekeken worden wat het beste bij hem of haar past en wat het kind nodig heeft. Wat je dus echt kunt verwachten is verschillend voor elk kind. Ja het gemiddelde is dat een leerling eind groep 3 een E3 AVI score haalt. Maar is dat voor elk kind ook echt realistisch? Het is toch al fantastisch als elk kind een kleine persoonlijke groei doormaakt, ook al is dit onder ‘het gemiddelde’?
RIELLE
