Kleine Liv blaast haar laatste adem uit, in ons bijzijn

_{Wil jij ook niets missen van deze verhalen en artikelen?! Klik HIER om Kids & Kurken op Instagram te volgen.}

Melissa schrijft een reeks op Kids en Kurken over haar sterrenkindje Liv. Hieronder staat de eerste delen. Voordat je dit deel leest, is het handig de vorige te lezen.

Ik ben zo in een roes dat ik niet eens in de gaten heb dat Liv niet huilt en grijs ziet

De kraamtijd met Liv*

Mijn moeder past op Liv, ze belt me op, dat doet ze eigenlijk nooit…

Ik maak me zorgen om mijn pasgeboren baby Liv

Na de observatie van pasgeboren Liv, krijg ik een doorverwijzing naar de afdeling kinderneurologie, ik snap het niet

Mijn man Arno belt: “Melis, er zijn vandaag zoveel artsen langs geweest bij kleine Liv, ook één met leerlingen erbij, die arts zei iets tegen zijn leerlingen waar ik van schrok”

Mijn man Arno heeft de blikken van de artsen serieuzer zien worden bij het bedje van Liv

“Wat Liv betreft heb ik geen goed nieuws”, zegt de arts

Het is oneerlijk: ik kan geen van mijn kinderen missen

De artsen hebben de diagnose van mijn baby Liv, ik kom eindelijk te weten wat me te wachten staat

Nadat de artsen Livs doodvonnis uitspraken, ontstond er complete chaos

Liv blijkt een beginnende longontsteking te hebben, we moeten beslissen of we antibiotica willen geven of niet

Liv zal nooit meer op de verjaardag van haar broer zijn, en dat doet pijn

Vals alarm

De opties van het stappenplan raken op

Stilte voor de storm

Ik maak de onmogelijke keuze…

Een keiharde strijd

Het is 4 april 2020. Om half 1 besluiten we naar boven te gaan en Liv tussen ons in te leggen. Mijn moeder gaat bij Jack op de kamer slapen. Zij kust Liv nog en vertrekt. Jack en Bob liggen op een matras op de grond in onze slaapkamer. Sinds het ziek zijn van Liv en het vele logeren bij opa’s en oma’s willen zij bij ons slapen. Wij maken hier geen probleem van. We liggen beiden op onze zij naar Liv te kijken. Ik heb mijn bedlampje nog aan. We vertellen elkaar hoe mooi ze is. Hoeveel we van haar houden en hoeveel we haar zullen missen. Dan zeggen we beiden tegen haar dat het goed is, dat ze mag stoppen met vechten dat ze voor ons niet meer sterk hoeft te zijn. “Geef het maar op lieverd, ga maar, laat het maar los. Papa en mama zijn bij je. Het is goed meisje. Je hebt het zo knap gedaan allemaal. We houden van je lieverd voor altijd, en zullen je nooit vergeten. Ga maar lieve liv. Het is echt goed zo. Bedankt dat je bij ons was.” We hebben dit nog niet gezegd of ze blaast haar laatste adem uit. “Ze gaat! Ze gaat!”, zegt Arno. Uit een reflex wil ik haar arm beetpakken en schudden, maar Arno fluistert “Niet doen Melis, dan moet ze dit straks nog een keer doen. Je moet haar loslaten lieverd… Laat maar los”. Ik trek mijn arm terug en we blijven naar haar kijken. Ze haalt niet opnieuw adem. Gelijk is het leven eruit en zie ik haar slap worden. Er komt gelijk een waas over haar heen. Ik kijk op de klok 00:42. We kijken elkaar aan. Een traan loopt over onze wangen. “Het ging mooi schat”, zeg ik tegen Arno. “Ja”, zegt hij en loopt naar mijn moeder. “Het is gebeurd”, hoor ik hem zeggen. Waarop ik mijn moeder hoor zeggen: “Dat meen je niet”. Arno gaat naar beneden om Erna te bellen. Ik heb Liv inmiddels tegen me aangedrukt en zit rechtop in bed. Mijn moeder komt naast me zitten op bed.

“Mama, mijn kind is dood”, huil ik zachtjes

Samen zitten we daar op bed. De jongens nog steeds slapend op een matras naast ons bed, geen idee van wat zich hier zojuist heeft afgespeeld, dat hun zusje zojuist op nog geen twee meter van hen is overleden. Liv ligt in mijn armen. Als Liv ineens een zucht adem uitblaast. Ik kijk verschrikt naar mijn moeder, mijn moeder pakt haar pols en voelt. “Nee Melis, dit is nog wat laatste lucht uit haar longen. Ik voel echt geen polsslag”. Even later doet Liv hetzelfde, terwijl ze slap in mijn armen ligt. 

Erna is er en Arno neemt Liv mee naar beneden

Ik kleed me aan en ga ook naar beneden. Erna luistert met haar stethoscoop en hoort ook niets meer. Ze belt de huisarts. Arno en ik bellen ondertussen onze ouders en broers. Ik bel mijn twee beste vriendinnen ook. Zij huilen. Ik klink rustig. Ik voel me ook rustig. Er valt zo’n spanning weg. Alles waar ik bang voor was is nu gebeurd. Ik heb er tegenop gezien, maar het is gebeurd: ik heb mijn eigen kind zien sterven. Een meisje wat ik zelf gemaakt heb, dat voor de helft uit mij bestaat. Ik heb haar het leven gegeven en nu heb ik haar zien sterven. Ik kan alleen maar dankbaar zijn dat ik erbij was. En ik ben ervan overtuigd dat Liv haar moment heeft gekozen. Ze lag heel de dag of bij Arno of bij mij, ze kon niet kiezen en heeft gewacht tot we haar allebei los lieten, maar wel dicht bij haar waren. Tussen ons in, met haar broers slapend op de grond ernaast. Ze heeft haar moment gekozen, wat ben ik trots op haar.

Arno danst met Liv

Nog voor de huisarts er, is haalt Erna de sonde van Liv eruit. Ik wilde dit al bij de start van de palliatieve sedatie, maar dat mocht niet, omdat we met één medicijn (de fenobarbital) door moesten gaan. Deze zou te heftige ontwenningsverschijnselen geven die de dormicum en morfine niet zouden kunnen onderdrukken. Als de sonde eruit is, pakt Arno haar beet en draait een rondje. Hij zegt: “Zo Liv, nu kunnen we eindelijk dansen, zonder allemaal slangetjes en pompen die aan je hangen.” Als hij met haar rond draait, loopt er oud bloed uit haar neus. Een akelig gezicht. Arno schrikt hiervan en geeft haar aan mij.  

De kinderarts zegt: “Gecondoleerd”

Onze ouders komen ‘s nachts langs. We zitten in de huiskamer en ik heb Liv op schoot. Ik denk dat het inmiddels 2.00 uur is. De huisarts is er. Ik mag Liv gelukkig vast blijven houden. Ze luistert met de stethoscoop, kijkt in Liv haar ogen en voelt onder haar voetjes. Dan kijkt ze me aan en zegt: “Gecondoleerd.” Het is vreemd om dit te horen, het is gek om bevestigd te hebben dat Liv echt overleden is. Alsof het net nog niet echt was ofzo en haar hartslag nog terug zou kunnen komen. De huisarts moet de forensisch arts bellen, omdat het om een kind onder de 18 jaar gaat. Dit is protocol en heeft ze me van tevoren al een keertje verteld. De forensisch arts gelooft het wel en besluit niet langs te komen. Ze maakt de overlijdenspapieren in orde. Arno belt ondertussen ook Ellen van de uitvaartpraktijk. Zij stapt gelijk in haar auto richting ons.

Ik loop naar boven en pak Liv haar kleertjes die ik haar aan wilde trekken

Beneden heeft Erna het badje al klaar gezet met de spulletjes. Ik doe haar in het badje en was haar. Het is vreemd, omdat haar hoofdje steeds achterover valt en ze zo slap is. Maar het voelt fijn om dit voor en met mijn meisje te doen. Als ze uit het badje komt, vraagt Erna of ik nog even met haar wil zitten nu ze nog geen kleertjes aanheeft. “Het is de laatste keer dat je haar blote lijfje kan zien”, zegt Erna. Het besef komt en ik wil heel graag nog even met haar kroelen. Huid op huid. Zo zit ik ongeveer 10 minuten met haar blote lijfje stevig tegen mij aan gedrukt. Haar armpjes leg ik om mijn nek. Lekker. Ik kus haar nekje en aai haar zachte rugje. Het was echt ons momentje. Ik vraag of Arno ook nog wil, maar hij vindt dit te confronterend. Het aankleden doet Erna. Ik vind dit zelf geen fijn gevoel, omdat ze zo ontzettend slap is. Wel verschoon ik nog één keer zelf haar luiertje en doe haar sokjes en schoentjes aan. Ik kam haar haartjes en doe een speldje in. Als we klaar zijn komt Arno kijken hoe mooi we ons meisje hebben gemaakt.

Erna pakt ons beet en met zijn drieën staan we te huilen

Dit was het dan. Erna haar taak zit erop. Twee maanden lang is ze bij ons geweest. De laatste weken elke dag meerdere keren: ‘s nachts, ‘s avonds laat en ‘s morgens vroeg. Erna was er altijd. Zij heeft Liv in haar hart gesloten en noemde Liv haar prinsesje. Wij hebben Erna ook in ons hart gesloten. Ik zou het heel erg vinden als dit echt het einde zou betekenen. Ze heeft zo’n grote rol gespeeld in de meest emotionele tijd van ons leven. Gelukkig denkt zij er ook zo over en spreken we af contact te houden.

Arno wil Liv niet alleen laten

Om 4 uur ‘s nachts is Ellen er. Ze komt binnen en ondanks Corona krijg ik gelijk een dikke knuffel. Omdat sommige dingen belangrijker zijn dan dat hele kutcorona. We bespreken hoe het gegaan is, en wanneer de uitvaart moet zijn en in grove lijnen ook hoe. Ze brengt de koelmatjes die we zelf in de vriezer kunnen leggen en zelf kunnen vervangen onder Liv als ze gesmolten zijn. We leggen Liv in haar babynestje in de box. Rond half 6 gaat Ellen weg. Arno wil beneden op de bank slapen. Hij laat Liv niet alleen. Ik ga naar boven waar Jack en Bob in ons bed gekropen zijn met mijn moeder. Jack ligt in het midden op de plek waar enkele uren geleden zijn zusje haar laatste adem uitblies. Ik schuif in bed en kijk naar hem. Over een paar uur wordt hij wakker, en wacht ons de loodzware taak om te vertellen dat zijn zusje is overleden…

Klik HIER voor het vervolg

MELISSA