Wil jij ook niets missen van deze verhalen en artikelen?! Klik HIER om Kids&Kurken op Instagram en HIER om ons op Facebook te volgen
Ik haalde Kate op van school
Ze liep naast me zonder iets te zeggen, haar rugzak een klein stukje open, haar jas in haar hand in plaats van aan haar lijf. Lise, mijn andere dochter, dartelde ergens achter ons, zong een liedje over pannenkoeken of pizza, ik weet het niet meer precies. Mijn hoofd zat ergens anders. Bij Kate.
Ik ken haar stilte
Ze is niet van het babbelen, maar dit was anders. Niet stil van nadenken. Stil van ongemak. Pas toen we thuis waren, terwijl ik de post op het aanrecht legde en zij haar schoenen nog niet had uitgedaan, zei ze het. “Vandaag vroeg iemand of wij rijk zijn… Is ons gezin normaal?” Ze keek me niet aan toen ze het zei. Ze keek naar haar veters. Alsof het antwoord daar zat. Ik draaide me om, leunde tegen het aanrecht. “Wat heb je gezegd?” Ze haalde haar schouders op. “Ik wist het niet. Dus ik zei maar niks.”
Ik voelde iets in mijn buik bewegen
Een soort knoop van dingen die ik niet meteen kon benoemen: schaamte, verwarring, iets beschermends ook. Het zat me niet lekker. ’s Avonds lag ik op bed en dacht ik erover na. Ook aan ons huis. Onze tuin met dat dure fonteintje waar ik ooit per ongeluk op had geboden tijdens een veiling. De keukenkastjes die ik liet overspuiten in een kleur die ik in een tijdschrift had gezien. De vakanties. De nieuwe sneakers die Lise had gekregen omdat ze die écht nodig had voor gym, al had ze er al twee paar.
We hebben het goed
Misschien beter dan goed. Erg goed. Mijn man en ik werken hard, we verdienen ruim. En we spenderen ook ruim. Niet als trofee, niet om te showen – maar gewoon, omdat het kan. Omdat ik van mooie dingen hou. Omdat ik het vroeger niet had, en nu wel. Omdat ik wil dat mijn dochters zich gedragen als meisjes die mogen bestaan. Maar wat vertel je een kind van tien over geld?
De volgende ochtend zat Kate aan de ontbijttafel
Haar haar zat nog in een losse vlecht van gisteren. Ze roerde in haar yoghurt. “Mag ik iets vragen?” zei ik. Ze knikte, voorzichtig. “Dat meisje van gisteren – was het gemeen bedoeld?” Ze haalde haar schouders op. “Niet echt. Ze vroeg het gewoon.” Ze zuchtte. “Ik weet niet wat ik had moeten zeggen. Ja? Nee? Misschien?”
Ik keek haar aan
“Weet je, Kate… Rijk zijn betekent voor iedereen iets anders. Voor sommige mensen is rijk zijn: een groot huis. Voor anderen is het: een volle koelkast. Of een vader die thuis is.” Ze knikte, haar ogen nog steeds op haar lepel. “Ik vind ons rijk,” zei ik zacht. “Maar niet alleen omdat we spullen hebben. Omdat we samen zijn. Omdat we lachen. Omdat we het veilig hebben. Maar… ik snap ook dat anderen iets anders zien als ze naar ons kijken.” “Ze zei dat mijn jas duur was,” mompelde Kate. “En dat ik altijd nieuwe dingen heb.”
Dat klopte
Haar jas was duur. En ze had inderdaad vaak nieuwe dingen. Niet uit opschepperij, maar omdat ik het leuk vind om haar iets moois te geven. Omdat het kan. En ineens voelde dat als iets wat ik moest verdedigen. Later die week liep ik over het schoolplein. Moeders praatten in groepjes. Iemand had het over een midweekje Center Parcs. Iemand anders over de nieuwe iPad van haar zoon. En weer iemand over hoe duur de zwemles tegenwoordig was. Ik luisterde, zei niet veel.
Ik vroeg me af: praten zij er ook over thuis?
Over hoe “rijk” een ander is? Of hoe “minder rijk” ze zichzelf voelen? Ik dacht aan vroeger, aan mijn eigen jeugd. Mijn moeder die altijd met contant geld betaalde, want “dan weet je wat je hebt.” Mijn vader die hard werkte, maar altijd net te laat was met betalen van de schoolfoto’s. Wij waren niet arm, maar rijk was een ander leven. En ik keek ernaar met grote ogen.
En nu ben ik die ander
Zonder dat ik dat ooit echt gemerkt heb. Het ging geleidelijk. Eigenlijk voelde ik me niet anders. Een paar dagen later zat Kate op haar kamer, boeken om zich heen, een schrift open. “Ik moet een stukje schrijven over wie ik ben,” zei ze. “Voor school.” Ik ging naast haar zitten op bed. “Weet je al wat je wil zeggen?” Ze dacht even na. “Ik wil niet zeggen dat ik rijk ben. Maar ook niet dat ik het niet ben. Ik wil zeggen dat ik gewoon ben. En dat ik geluk heb.”
Ik voelde iets opborrelen
Ik ging haar helpen. “Dat klinkt als een heel mooi begin,” zei ik. Ze glimlachte. “En ik wil erbij zetten dat ik liever heb dat mensen vragen wat ik leuk vind, dan wat we hebben.” ’s Avonds vertelde ik het aan mijn man. Hij knikte. Hij begreep het meteen. “Misschien moeten we het daar vaker over hebben,” zei hij. “Niet alleen over wat we kopen, maar over wat het betekent.”
We hebben die avond gepraat
Over opvoeden zonder schuldgevoel. Over bewustzijn. Over hoe je kinderen kunt leren dat rijkdom in veel lagen zit. En dat je daar best trots op mag zijn, zonder dat het een muur wordt. En ik ben Mirie. Ik koop af en toe een jas voor mijn dochter van meer dan 150 euro. Ik bestel quinoa en truffelmayo zonder schuld. Maar ik ben ook degene die ’s avonds fluistert tegen haar kinderen dat geluk iets is wat je deelt. Geen bezit, maar beweging. Ik zeg ook dat gezondheid het allerrijkste is.
We zijn rijk, ja
Dat klopt. Zeker. Maar niet alleen in geld. In liefde. In gesprekken aan de keukentafel. In kinderen die nadenken over hun plek in de wereld. En als Kate morgen weer wordt gevraagd: “Zijn jullie rijk thuis?” hoop ik dat ze glimlacht en zegt: “Dat ligt eraan wat je bedoelt.”
MIRIE
Ook wij hebben thuis dit gesprek gevoerd, ik en mijn dochter. Zij voelt zich rijk, loopt ook vaak in merk kleding; niet omdat ik dat bewust zo gekocht heb, maar omdat ik het gekregen heb van een vriendin wiens kids eruit gegroeid zijn. Ik ben een alleenstaande moeder en ondanks dat ik niet arm ben, ben ik ook zeker niet rijk. Toch hebben wij het goed. Er is veel liefde binnen ons gezin en daar draait het om. Super om te lezen dat het binnen jouw gezin om precies hetzelfde draait.
Ik ben tevreden met genoeg. Tel je zegeningen. Maar er zijn mensen die goed verdienen en niet tevreden zijn. Vooral mensen met loterijen. En zodra je wint dan heb je vrienden en word er an je geprofiteerd. Daarom zijn er dingen waar ik een broertje dood aan heb; oplichters en de belastingsdiensten. Kijk naar her kabinet hoe hun proberen mensen die ziek zijn kaal te plukken. Maar we hebben een goeie budget beheerder. We komen niks te kort
Goedemiddag, ik lees uit de reacties dat het veel emoties oproept
Goed, een moeder ( ik dus ) met 10 kinderen. Naar de overgang van de gulden naar de euro voeoden wij dat goed. Ik werkte erbij in de hulpverlening en mijn man heeft ook een goede baan.
We zijn nu 62 en 66 en bijna met pensioen. De kinderen zijn volwassen en we kijken terug op een hard werkend leven. We wonen in een dorpje wat welgesteld is. Wij kochten met veel geluk een oud pand wat in 16 jaar werd uitgebouwd. Altijd alles zelf. De banden plakken van al de kinderen. schoolgeld, feestjes..het was er altijd! Maar, ja zeker ook krapte gekend. Het gaf soms wel ongemak. Ik was in de jaren 90, 1 van de weinige die werkte. De vrouwen hadden allemaal partners met grote bedrijven. Een prachtig huis, en een 2e verblijf in dubai. Wij gingen met 2 auto’s naar Zeeland
We hadden heerlijke vakanties, met limonade en broodjes aan het strand.
Ik zou het niet anders hebben gewild. De kinderen zijn realistisch, kennen de waarde van het geld .
Toch soms, soms vond ik het ook weleens lastig wonen in zo een omgeving.
Soms wilde je weleens gewoon klagen over de boodschappen, de rekeningen. Dus dat kinderen dat zien, het iets met ze doet ..dat is normaal. Een kind constateert ziet een verschil en dat doet wat met je.
Emoties mogen er ook zijn, stop dat niet weg. Ook niet ondertoon bij ouders.
Iedereen werkt hard, maar sommigen verdienen veel meer met het werk wat ze doen.
Ik begeleid nu een poolse man, soms heeft hij geen huis, hij geeft alles aan zijn ene zoon die bij de jeugdzorg verblijft. Soms schoenen van 500 euro. Hij is alles waar hij voor leeft!
Is dat goed? Nee, maar zijn zoon is zijn toekomst!
Hoe onbaatzuchtig ben je dan?
Uiteindelijk hebben we maar 3 dingen nodig en dat heb ik echt geleerd bij mijn werk bij het leger des heils. Bed, bad en brood!
We leven in een rare tijd, waar veel vanzelfsprekendheid niet meer zo is.
Wees. blij, dankbaar voor wat er vooral WEL is!
mooi geschreven, super over nagedacht hoe je dit onderwerp met je dochter kunt bespreken.
ik merk hier ook heel goed dat voor een kind rijkdom vooral in geld word uitgedrukt en dat kinderen oordelen over wat een ander kind draagt of juist niet draagt, daarom is het super dat je jou kinderen een ander perspectief probeert bij te brengen en duidelijk maakt dat geld het makkelijker maakt maar dat vooral liefde en gezondheid meer rijkdom zijn dan alleen geld.
hoop dat je dochter hier iets mee kan om zich zelf uit te vinden
lieve Lies,
af en toe reageer ik ergens op, gewoon omdat ik de reactie wel ergens begrijp, maar vooral om degene die het schrijft ook bewust te laten zijn van de woorden die er neergezet zijn.
ik zou je willen vragen Lies…lees je tekst nog eens en verplaatst je even in de ander.
zou je de volgende keer weer hetzelfde schrijven ?
je laatste zin met name.
liefs Babs
Ik lees hier een aantal reacties die meteen beginnen over of de dame en haar gezin uit het verhaal wel geld geven aan goede doelen. Ik vind om je “rijkdom” met anderen te delen hoef je niet persé geld te geven. Je kunt ook delen door iets voor een ander te doen. Breng een pannetje soep naar de buurvrouw ofzo. Ga op bezoek bij iemand die eenzaam is, deel je lunch met iemand die geen lunch heeft…. voorbeelden zat. Delen hoeft echt niet altijd uit geld geven aan goede doelen te bestaan…
voorderest: ik vind het een goede zaak als je je kinderen leert nadenken over rijkdom wat dat is en hoe je daar mee om kan gaan.
Deel je ook een deel van je geld ook met anderen? Geef je aan goede doelen oid? Want als je je geld alleen aan overbodige dure spullen uitgeeft ten koste van anderen en de wereld kun je wel mooi praten, maar daar geef je niet echt een lekker voorbeeld mee. Dat die dure jas is gemaakt door mensen die in extreme armoede leven moet je ze dan ook even vertellen. Daar leren ze echt wat van en kunnen ze zelf kiezen of die dure spullen het wel waard zijn. Maar ik vermoed dat je daar zelf helemaal niet over nadenkt en je jezelf vooral beter wilt voordoen dan je bent.
Jou reactie druipt van de jaloezie!
Ze schrijft dat haar man en zij beide werken, ze verdienen hun rijkdom zelf. Waarom zou ze dat moeten delen??? “goede doelen” zijn er enkel om de portemonnee van de directeur te vullen!!
En de vuilnisman en zijn vrouw die schoonmaakster is, werken er niet hard voor? Ik zeg niet dat iedereen hetzelfde moet verdienen, maar ‘ze werken er allebei voor’ is bepaald geen sterk argument.
Volgens mij heeft haar dochter het beter begrepen als ze zich ‘ik zal schrijven dat ik geluk heb’.
Zelf draait ze er toch behoorlijk om heen. ‘Gezondheid de allergrootste rijkdom’? Tja, dat is ook een manier om je schuldgevoel over je materiële rijkdom goed te praten: per slot van rekening kun je ook straatarm zijn, maar een goede gezondheid (‘de grootste rijkdom’ hebben.
Geef gewoon toe dat je geluk hebt gehad in dit leven het materieel heel erg goed hebt
Ja precies. er zijn zo veel mensen die hard werken, maar die het financieel niet goed hebben. Dat ‘ we werken er hard voor’ vind ik dan ook een vreemde opmerking.
Hard werken doen zo veel mensen.
Zo Lies, jij zit lekker in de aannames. alsof dure kleding door mensen in extreme armoede wordt gemaakt. Het is vooral de goedkope kleding voor mensen die veel kleding willen hebben. En hoezo doet zij zich anders voor. Goede kleding gaat lang mee en is veel minder belastend. En wat zijn overbodige dure spullen? Het lijkt meer jaloezie en afgunst want je onderbouwing slaat kant noch wal
Waarom moeten mensen die goed verdienen , hun geld aan goede doelen besteden daar werken ze toch niet voor .
Ik lees afgunst. heel jammer
En je denkt dat de goedkopere kleding gemaakt is onder betere omstandigheden?
dus als je veel geld hebt en rijk bent moet je je held maat geven aan goede doelen . hypocriet. als ik rijk zou zijn geef ik mijn geld niet aan goede doelen. want dat geld komt echt niet bij het doel waar het voor bedoeld is maar aan de directeur van dat goede doel.
het is haar geld en zijn mag er mee doen wat ze wil en als ze die jas van 150 euro wil kopen is dat haar recht
Dat is even een scherp oordeel! Gelijk de bijl erin, beetje laag bij de gronds… Bovendien weet ik uit eigen ervaring dat je beslist niet “rijk” hoeft te zijn om aan anderen te denken die minder bedeeld zijn. We kunnen allemaal ons steentje bijdragen. En dat vraagt om onderscheidingsvermogen en een goed geldbeheer.
Waarom oordeel je over die vrouw, je kent haar niet eens. laat iedereen lekker doen wat die zelf wil en veroordeel geen mensen als je ze niet kent.
Lies, een klein beetje erg jaloers?
Ze hebben hun ‘rijkdom” zelf verdient. Waarom dan direct delen. Dit zou u zelf direct doen of niet.
Het is toch wel heel erg gemakkelijk om andermans centen uit te geven of niet.
Misschien zou u een beetje trots mogen zijn op deze mensen…ze hebben er hard voor gewerkt.
Maar hun rijkdom is toch ook hun eigen gezinnetje.
Misschien kost die jas wel 150 euro net omdat ie duurzaam is of in Europa onder betere omstandigheden gemaakt. Weet jij toch niet waar Mirie gaat winkelen?
wat een reactie zeg hahaha beslis jij ff voor een ander dat ze haar geld deelt Karen? Jij kan zeggen dat zij zich te goed voordoet, maar jij doet je voor als God.
Dit was ook het eerste dat ik dacht.
Geef je aan wel eens aan goede doelen? Geef je iemand die weinig heeft wel eens iets? Want dat lees ik nergens. Als je kunt delen, ben je pas echt rijk.
heel mooi gesproken tegen je dochter!
wij hadden het helaas nooit rijk maar ik zorgde er altijd voor dat mijn kinderen er leuk en met de mode uitzagen. gewoon via marktplaats tweedehands merkkleding, erg mooi dus je zag het niet en ze waren er enorm blij mee! altijd dankbaar voir wat ze wel hadden en heel zuinig op hun spullen. ook het samen delen, niemand buitensluiten,respect, dat soort gesprekken voerde wij vaak. dat je rijk bent met wie je bent en wat je hebt om je heen aan lieve betrokken mensen. elkaar helpen, en weet je? ze zijn nu jonge dames die andere kinderen vroeger geholpen hebben, een gepest kind, een vrouw met haar boodschappen op straat..zulke kinderen heb ik nu die er mogen zijn en waar ik apetrots op ben! geld doet er niet toe, het gaat om wat je ze meegeeft de wereld in! net als wat jullie doen!
Als je zo zorgvuldig en liefdevol met elkaar om gaat dan ben je wel heel erg rijk. Ontroerend.
Wat heb je dit mooi verwoord! En wat is het herkenbaar.