Kraamverzorgster Yentl: “Ik had me op veel thuissituaties voorbereid, maar nooit op deze”

Eva was twee dagen eerder bevallen van haar eerste kind

Een jongetje, Luan. De bevalling was goed gegaan, alles zonder complicaties. Medisch gezien prima. Maar de overdracht was summier. Alleenstaand. Geen bijzonderheden. Dat viel me op. Meestal staat er wel iets meer. “Partner betrokken”, “ouders aanwezig”, iets. De voordeur stond op een kier. Ik klopte zachtjes en stapte naar binnen. Eva lag op bed, Luan tegen zich aan gedrukt. Hij sliep. Zij niet.

“Yentl?” vroeg ze, zonder echt op te kijken

“Dat ben ik.” Ze knikte. “Eva.” Het was stil in huis. Té stil. Geen achtergrondmuziek, geen kraambezoek, geen beweging. Eva deed wat ze moest doen. Ze verzorgde Luan, volgde mijn aanwijzingen, luisterde. Maar er zat iets tussen haar en de wereld. Een afstand die ik niet meteen kon overbruggen.

Op de tweede dag vroeg ik voorzichtig: “Heb je geen partner”

“Nee.” Ze bleef even stil. Toen voegde ze eraan toe: “hij weet het niet.” Ik keek op. “Dat je bent bevallen?” Ze knikte. “Hij weet niets.” “De vader?” Ze keek naar Luan. “Ja.” In de dagen die volgden, vertelde ze beetje bij beetje haar verhaal. Maarten was zijn naam. Ze hadden een relatie van een paar jaar. Geen stormachtig gedoe, meer twee mensen die het probeerden, zonder dat het echt werkte. “We waren uit elkaar toen ik erachter kwam dat ik zwanger was. Net een paar weken. Ik dacht: ik wacht. Eerst zien hoe het loopt.”

“Waarom heb je het hem niet verteld?” vroeg ik

Ze haalde haar schouders op. “Omdat ik dacht dat het beter zo was. Hij was er toen al niet meer écht. Ik wilde geen half contact. Geen compromis. En ik was bang dat hij zou zeggen: ‘Doe het niet.’” Ze keek me aan. “Ik heb het niet alleen besloten uit angst. Ook uit trots. En nu weet hij nog steeds van niets.”

Eva vertelde over hun tijd samen

“Hij was zo anders dan ik. Doelgericht. Gestructureerd. Hij wist precies hoe zijn toekomst eruit moest zien. Ik daarentegen… ik moest het allemaal nog uitvinden. En dat botste.” Ze grinnikte even. “Hij wilde op zaterdagochtend om negen uur wandelen. Ik wilde uitslapen. Zoiets simpels werd ineens een strijd.” Ze vertelde hoe hun relatie langzaam doodbloedde. Geen ruzie, geen knallende deur. Gewoon… leegte. Een week nadat het uit was, bleek ze zwanger. Ze had hem gewoon kunnen opzoeken of bellen, met het nieuws.

“Waarom deed je het niet?” vroeg ik

“Misschien omdat ik dacht dat ik dan alsnog zou verliezen. Of dat ik me klein zou voelen. Ik wilde niet vragen om iets.” Het begon aan mij te knagen. Niet alleen bij mij, maar ook bij haar. Ze keek vaker op haar telefoon, alsof ze twijfelde of ze iets moest opzoeken. “Wat als hij nu in een nieuwe relatie zit?” vroeg ze ineens. Ik keek haar aan. “Wat als hij dat is, maar alsnog iets voor Luan wil betekenen?” Ze zuchtte. “Dan weet ik niet of ik dat aan kan. Dat Luan een bijzaak wordt.” “Misschien wordt hij dat niet.” Ze keek me aan. “Misschien. Maar misschien wil hij niets. Of wil hij ineens van alles.” Het bleef stil.

Dag vijf

Eva stond voor het eerst stevig. Ze had Luan in bad gedaan en alles voorbereid voordat ik er was. Haar blik was vaker op haar telefoon dan op mij gericht. “Heb je getwijfeld de afgelopen dagen?” vroeg ik voorzichtig. Ze knikte meteen. “Elke dag. Elke nacht.” Ze twijfelde of ze het hem moest vertellen. “Ik twijfel of ik daarmee iets goeds doe. Of ik hem daarmee in paniek breng. Of ik Luan iets afneem als ik het juist niet doe.”

De volgende dag vroeg ik: “Wat als je het later moet uitleggen? Aan Luan?”

Ze keek naar hem, die vredig lag te slapen. “Dan zeg ik dat ik hem beschermd heb. Dat ik hem dicht bij me wilde houden. Dat ik bang was om hem te delen.” Toch twijfelde ze ook hier of dat wel juist was.

Mijn laatste dag

Eva zat op de bank, Luan in haar armen. Hij lag tevreden tegen haar aan, zijn handje op haar borst. We praatten niet veel. Toen zei ze zacht: “Misschien schrijf ik hem wel. Gewoon een brief. Niet om meteen te reageren. Maar om het te weten.” Ik knikte. “Dat klinkt als een begin.” Ze keek me aan. “Denk je dat het laf was? Dat ik het niet heb verteld?”. Absoluut niet. “Laf? Nee. Twijfelend misschien. Beschermend. Maar niet laf.” Ze knikte langzaam. “Misschien wil ik het toch doen. Omdat ik voel dat het anders blijft knagen.”

Ik nam afscheid

En ik hoopte zo dat ze die brief zou versturen. Ik ben daar nooit achter gekomen en vraag het me dagelijks af…