Toen mijn beste vriendin Saskia vorig jaar in een flinke depressie raakte na haar scheiding, twijfelde ik geen seconde
Ze had hulp nodig. En ik had ruimte in mijn hart en huis. Met vier kinderen: Daan van 11, Sem van 9, Holly van 8 en de kleine Fam van 5, dacht ik: wat maakt eentje meer uit? Haar dochter Fara van 6 werd bijna vanzelf onderdeel van ons gezin. Ze schoof aan bij de lunch, rende soms net als de rest in haar pyjama door het huis, ging mee op zaterdag naar zwemles en zat op zondag naast ons op de bank met popcorn. In het begin dacht ik niet eens in ‘oppassen’. Het voelde als iets wat je gewoon doet, voor iemand van wie je houdt.
Geen moment getwijfeld
Saskia was eerlijk over hoe slecht het met haar ging. Ze at niet, sliep amper, huilde veel. Haar huisarts had antidepressiva voorgeschreven en ze zat wekelijks bij een psycholoog. “Ik red het gewoon niet,” had ze gezegd. En ik knikte alleen maar en zei: “Laat Fara maar lekker hier.” Ze had geen echtgenoot. Hij nam de benen toen Saskia zwanger bleek. De eerste weken haalde ik Fara op van school. Daarna vroeg Saskia of het goed was als ze ook bleef eten. En later soms of ze kon blijven slapen. Soms was ze er drie, vier dagen achter elkaar. Saskia appte dan tussendoor kort: “Gaat het goed?” en ik antwoordde met een foto van de kinderen in de speeltuin of een knutselwerkje. Ik had haar nooit om geld gevraagd. Of om bedankjes. Ik dacht, als ik ooit in zo’n situatie beland, wil ik ook dat iemand zegt: ‘Laat je kind maar hier.’
In die maanden was het niet altijd makkelijk
Ik herinner me een zondag waarop alle kinderen tegelijk wilden knutselen. Fara morste een hele pot glitterlijm over de keukentafel. Fam huilde omdat haar knutselwerk kapot was. Ik was moe. Maar ik lachte het weg. “Het hoort erbij,” zei ik tegen mezelf. Ik wilde Saskia niet belasten met mijn vermoeidheid. Ze had het al zo zwaar. Er waren ook momenten dat ik voor haar naar de apotheek reed omdat ze daar zelf geen puf voor had. Of dat ik haar boodschappen meenam terwijl ik met een overvolle kar en vijf kinderen langs de kassa wurmde. Toen Fara waterpokken kreeg, bleef ze een week bij ons zodat Saskia kon slapen. Ik was kapot. Maar ik hield vol. En dan waren er nog de momenten waarop Saskia wél tijd had, maar Fara toch bij ons bleef. Zoals die keer dat ze een weekend naar de sauna ging met een collega. “Even opladen,” had ze gezegd. Ik had niks gezegd. Maar het knaagde wel.
Na een paar maanden ging het beter met Saskia
Ze ging weer werken, eerst halve dagen, toen weer volle weken. Ze postte selfies op Instagram – cappuccino’s, lunch met collega’s, een nieuwe haarstijl. Ik vond het haar zó gegund. Fara bleef nog regelmatig bij ons, maar niet meer met een reden. Eerder gemak. “Jij bent toch thuis vandaag?” of “Zij vindt het hier toch leuker met jouw meiden.” En ergens begon dat een beetje te wringen. Niet omdat ik Fara zat was – integendeel – maar omdat het nooit meer ging over míj. Of mijn agenda. Of mijn grenzen. Ik begon te letten op patronen. Hoe vaak het precies gebeurde. Hoe vaak ik de lunch voor vijf kinderen stond te smeren terwijl Saskia op een yogamatje zat. Hoe ik Fara’s zwemspullen waste. Hoe ik haar huiswerk nakeek. Hoe ze op mijn kosten mee at tijdens uitjes.
En toen kwam het moment dat ik iets vroeg
Eindelijk. Ik had per ongeluk een dubbele afspraak staan. Ik appte: “Zou jij aankomende donderdag Holly van dansles kunnen halen? Ik moet met Fam naar het ziekenhuis.” Het bleef uren stil. En toen kwam haar reactie.
“Pff, lastig. Ik werk dan. Dat is echt jouw probleem, toch?”
Ik staarde naar mijn scherm. ‘Jouw probleem.’ Die woorden bleven bonken in mijn hoofd. Mijn probleem?
De klap kwam later
Ik zei er op dat moment niks van. Ik kon niets adrems verzinnen. Ik typte terug: “Laat maar, ik regel wel iets.” Maar die avond barstte ik in tranen uit tegen mijn man. “Snap je het? Ik heb máánden voor haar dochter gezorgd. En nu ik één keer iets vraag…” Ik vond het ongelofelijk. Hoe kon ze? Mijn man zei niks. Hij keek alleen maar. En ik wist: ik had het laten gebeuren. Ik had nooit iets teruggevraagd. Ik had het zelf laten ontsporen.
Een paar dagen later sprak ik haar aan
Ik moest wel. Dit was gewoon hufterig gedrag. We zaten op een bankje in het park terwijl onze kinderen speelden. Mijn hart bonkte in mijn borst. “Sas, ik wil iets kwijt. Ik voel me rot over hoe je reageerde toen ik vroeg of je Holly kon halen. Het voelde alsof mijn maandenlange hulp ineens niets betekende.” Ze keek op van haar koffie. “Maar je deed het toch graag? Je zei toch altijd: ‘Het is geen probleem?’ Dan had je het moeten zeggen!” “Het was geen probleem, in het begin. Maar er kwam een moment dat het gewoon te veel werd. En ik dacht dat jij dat zou zien. Aanvoelen” Ze haalde haar schouders op. “Ja, sorry, ik heb daar echt geen ruimte voor gehad. Het was een kloteperiode.” “Dat weet ik. En daarom deed ik het. Maar het minste wat ik had verwacht, was dat je ook iets voor mij zou doen als ik je een keer nodig had.” Ze zweeg. Toen zei ze: “Misschien moeten we even afstand nemen.” En ik knikte. Niet omdat ik het wilde. Maar omdat ik voelde dat het nodig was. Ik vond haar een vreselijk persoon.
Ik trok me langzaam terug
Als Saskia appte, antwoordde ik kort. Ik liet Fara nog steeds komen als ze erom vroeg, zij kon niks doen aan de situatie. Maar ik begon ook grenzen te stellen. “Nee, vandaag past niet zo goed.” Of: “Ik heb ook even rust nodig.” En wat bleek? Dat was voor Saskia ineens ongemakkelijk. Ze vond me afstandelijk. “We waren toch vriendinnen?” vroeg ze. Ik wilde schreeuwen: “Juist daarom!” Maar ik slikte. Ik merkte dat ik achterdochtig werd. Ik betrapte mezelf erop dat ik screenshots maakte van haar appjes, alsof ik bewijs nodig had. Of misschien alleen bevestiging dat ik niet gek was. Ik praatte erover met een andere vriendin. Ze luisterde en zei: “Tamar jij was haar back-upplan. Tot je een keer iets terugvroeg.” En dat deed pijn.
Vriendschap is geen dienstverband
‘Zorgen voor’ klopt alleen als het wederkerig is, of op z’n minst wordt erkend. Ik paste op haar kind. Maandenlang. Omdat ik haar en haar kind liefhad.
TAMAR
Een normaal mens met verstand, had jou hartelijk bedankt. Een bos bloemen of etentje. Nee, ze ging zelf lunchen met collega’s.
Zulke mensen moet je radicaal mee stoppen.
egoïstische trut.
Petje af dat je naast je eigen drukke gezin ook de dochter van je vriendin hebt opgevangen. Je hebt echt een gouden hart!
Wel ben ik van mening dat je vriendin misbruik heeft gemaakt van jouw goedheid. Uit het feit dat ze jou een afwijzend bericht stuurde toen jij haar nodig had, maar nog meer toen je haar netjes aansprak erover. Toen wilde ze afstand nemen. En dus wees ze je wéér af. Ik heb zelf een dergelijke situatie meegemaakt en ben een vriendschap kwijtgeraakt omdat ik ook het gesprek aan wilde gaan en deze vriendin daar destijds ook niet voor open stond. Ik vond dat eerst verdrietig maar achteraf besefte ik me dat die vriendschap heel eenzijdig was. Ik had dat alleen nooit ingezien. Hopelijk is je vriendin bereid tot een volwassen gesprek met hierin ook begrip voor jou. Zo niet ga dan verder zonder haar als ze je meer energie kost dan brengt. x
Echt he, en dan niets eens typen, maar gewoon haar originele bericht doorsturen naar haar. Dat zal haar leren.
Sorry, misschien niet netjes van me maar ik ga het tóch zeggen: wat een ondankbare trut is die zogenaamde “vriendin” van je! ze heeft je gewoon gebruikt. Heeft ze uberhaupt wel eens dank je wel tegen je gezegd?
Maar ze krijgt het wel terug op haar bordje. Later zal haar eigen dochter jouw eerder dankbaar zijn dan zijzelf. Ze komt er wel achter die nepvriendin van je. Het is klote maar je hebt in elk geval weer een (pijnlijke) les geleerd.
Ik zou echt bij de eerste vraag om op te passen terug appen: Dat is toch echt jouw probleem. Verder niets. Het kan zo makkelijk zijn om je punt te maken.
Echt he, en dan niets eens typen, maar gewoon haar originele bericht doorsturen naar haar. Dat zal haar leren.