Sasja: “Mijn gehele pensioen verdween als sneeuw voor de zon, wat moet ik nu?”

Het voelt nog steeds onwerkelijk om dit te schrijven. Ik ben Sasja, 67 jaar. Ik heb mijn hele leven keihard gewerkt. Niet één baan, maar altijd meerdere tegelijk. Nooit stilgezeten, nooit geklaagd. Voor mijn kinderen, voor ons gezin, voor de zekerheid later. En nu, op het moment dat ik dacht eindelijk rustig te kunnen genieten van een welverdiend pensioen, is het ineens weg. Alles wat ik heb opgebouwd, is in een paar maanden tijd van me afgepakt. Ik dacht altijd dat ik het voor elkaar had. En nu sta ik hier, met lege handen. Soms staar ik voor me uit en vraag ik me af hoe het zover heeft kunnen komen. Ik voel me bedrogen en tegelijkertijd schaam ik me ervoor dat ik hier zo door geraakt ben. Het vertrouwen dat ik had in het systeem is volledig weg. Alles wat ik kende, lijkt ingestort. Mijn gevoel van veiligheid is verdwenen en ik moet mezelf opnieuw uitvinden. Ik vraag me af of ik daar nog de energie voor heb.

Het begon met een telefoontje van mijn pensioenfonds

Er bleek een groot tekort, een mismanagement waar ik zelf geen invloed op had. “Het kan zijn dat u minder krijgt dan verwacht”, zeiden ze. Minder bleek uiteindelijk bijna niets. Een bedrijf waar ik jarenlang premie had afgedragen ging failliet. Het geld blijkt gewoon weg. Alles waar ik 45 jaar voor heb gewerkt, alles wat ik zorgvuldig heb opgebouwd, verdween alsof het nooit had bestaan. Ik voelde me verraden door een systeem dat ik altijd had vertrouwd. Het ging door merg en been toen ik het nieuws moest vertellen aan mijn kinderen. Ik probeerde sterk te blijven, maar vanbinnen brak ik. Want ik had altijd gewerkt voor zekerheid, en nu was die zekerheid weg. Elke brief die binnenkwam, maakte me banger. Ik wist niet meer waar ik moest beginnen om de gaten te vullen. Ik voelde me opeens net zo kwetsbaar als vroeger toen ik jong was. Mijn toekomst verdampte voor mijn ogen. Ik heb nog nooit zoveel slapeloze nachten gehad. Elke dag kwam er meer frustratie bij. Hoe kon dit gebeuren? Waarom is er niemand die dit oplost? En wat betekent dit voor de toekomst? Ik kan niet goed slapen. Ik lig te malen in bed en denk: moet ik op mijn leeftijd weer helemaal opnieuw beginnen? Dat idee alleen al maakt me soms wanhopig. Ik maak lijstjes met opties. Elke ochtend word ik moe wakker, alsof ik in mijn slaap heb gewerkt.

Mijn kinderen merkten het meteen

“Mam, we helpen je”, zeiden ze. En dat doen ze ook. Iedere maand maken ze iets naar me over. Ik ben dankbaar, oprecht. Maar tegelijk voelt het niet goed. Ik wil niet afhankelijk zijn van hen. Ik heb ze juist altijd geleerd om op eigen benen te staan. En nu sta ik hier, met mijn hand ophouden bij mijn eigen kinderen. Dat voelt zo vreselijk. Alsof ik gefaald heb. Het idee dat zij hun spaargeld voor mij moeten gebruiken, vlan ik niet uitstaan. Ik voel me ineens oud, terwijl ik dat vanbinnen niet ben. Soms loop ik naar de winkel en wil ik iets kopen, maar hoor. Ik wil potverdorie weer baas zijn over mijn eigen leven. Die afhankelijkheid is loodzwaar.

Ik zie soms hun gezichten als ze terplekke geld overmaken

Ze doen het uit liefde, maar ik voel serieus schaamte. Ik ben hun moeder, ik ben degene die altijd alles gaf. Schoolgeld, sportclubs, vakanties, kleding. Alles heb ik geregeld. En nu is het omgekeerd. Soms denk ik: is dit mijn straf omdat ik altijd dacht dat ik het zelf kon oplossen? Ik wil sterk blijven, maar ik ben mijn trots kwijt. Soms lig ik in bed en denk ik terug aan hoe het vroeger was, toen ik ze op schoot had en ze beloofde dat ik altijd voor ze zou zorgen. Het idee dat ik die belofte niet kan waarmaken doet me pijn. Ik wil niet dat ze zich zorgen om mij moeten maken. Ze horen vrij te zijn, niet met mijn zorgen bezig te zijn. En toch zijn ze dat, elke maand opnieuw.

Feitenkader: Pensioenproblemen in Nederland

• Ruim 20% van de gepensioneerden heeft een lager pensioen dan verwacht door beleggingsverliezen en mismanagement (bron: CBS, 2024).
• Bij faillissement van een werkgever kan opgebouwde pensioenreserve deels verloren gaan, ondanks bescherming via het pensioenfonds (bron: Autoriteit Financiële Markten, 2024).
• 1 op de 6 gepensioneerden in Nederland geeft aan maandelijks geld te kort te komen (bron: Nibud, 2024).
• Deskundigen adviseren om naast pensioen altijd een privé spaarbuffer op te bouwen.

Het gevoel van onrecht

Iedere dag loop ik door mijn huis en zie ik wat we samen hebben opgebouwd. Alles herinnert me eraan hoeveel ik gewerkt heb. Soms word ik wakker en vergeet ik het even. Dan denk ik dat het een slechte droom was. Maar dan open ik de brievenbus of kijk op mijn bankrekening en komt de realiteit weer keihard binnen. Het doet iets met je als je hele leven ineens onzeker wordt. Je voelt je klein, machteloos. En ik had dat nooit verwacht van mezelf. Ik was altijd degene die alles regelde. Het geeft me een gevoel van woede en machteloosheid tegelijk. Ik wil terug naar hoe het was, maar dat kan niet meer. Ik voel me alsof ik in een slechte film zit waar ik niet uit kan stappen. Het maakt me angstig voor de toekomst. Ik merk dat ik moeite heb om nog plannen te maken. Het lijkt allemaal zo zinloos nu alles wat ik had gepland onder mijn voeten is weggehaald.

Een plan B: moet ik weer gaan werken?

Misschien is het tijd om mezelf opnieuw uit te vinden. Niet omdat ik niet wil genieten van mijn oude dag, maar omdat ik iets wil terugpakken van de controle die ik kwijt ben. Ik heb energie genoeg, daar ligt het niet aan. Ik ben gezond, ik kan nog zoveel. Maar waar begin je, op mijn leeftijd? Zou iemand me nog aannemen? Soms kijk ik vacatures door, gewoon om te zien wat er mogelijk is. Een parttime baan misschien, iets waarbij ik mensen zie. Ik wil niet achter de geraniums eindigen, ik wil mezelf nog nuttig voelen. Ik stel me voor dat ik een baan vind waar ik plezier in heb, maar ik weet ook dat ik misschien moet genoegen nemen met iets kleins. Ik probeer mezelf moed in te praten. Misschien kan ik anderen inspireren met mijn verhaal. Ik wil nog steeds iets betekenen. Die gedachte geeft me een klein beetje kracht. Maar het blijft dubbel.

kracht van blijven doorgaan

Mijn kinderen zeggen vaak dat ze trots op me zijn. Dat ze het knap vinden hoe ik dit draag. Maar ik voel me vaak kwetsbaarder dan ooit. Toch weet ik dat ik niet kan blijven hangen in wat er misging. Ik moet vooruit. Ik ben vastbesloten om mezelf opnieuw uit te vinden. Misschien betekent dat een baan zoeken, misschien betekent het kleiner wonen. Maar ik wil weer op eigen benen staan. Voor mezelf, en ook voor hen. Ik moet leren om mijn trots terug te vinden. Soms helpt het om er met anderen over te praten. Ik merk dat ik kracht haal uit de verhalen van mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Ik voel dat er nog iets in mij zit dat wil vechten. Ik hoop dat dat genoeg is om weer te bouwen aan een nieuw hoofdstuk.

Het leven na je pensioen hoort rust te brengen, voor mij bracht het juist storm

Maar ik geloof nog steeds dat er een moment komt dat de zon weer gaat schijnen. Dat ik niet meer wakker hoef te liggen van cijfers en rekeningen. Tot die tijd blijf ik vechten. Want dat is het enige wat ik altijd heb gedaan: doorgaan.

SASJA