Meester Jelmer: “De ouders appen mij continu privé, ik word er gek van”

Het lijkt misschien handig: ouders die direct met de meester kunnen appen. Korte lijntjes, geen omwegen via het schoolmailadres of ouderportaal. Maar geloof me: in de praktijk is het soms een nachtmerrie. Ik, Jelmer, sta al ruim vijftien jaar voor groep 8, het afsluitende jaar op de basisschool. Een prachtig jaar, vol hoogtepunten als kamp, de eindtoets en natuurlijk de musical. Maar sinds een paar jaar is er één ding dat mijn werk en privéleven volledig door elkaar laat lopen: ouders die mij continu privé appen.

Hoe ze mijn nummer hebben gekregen

Toen ik net begon als meester, was het gebruikelijk dat we een ouder- en leerkrachten-appgroep hadden voor praktische mededelingen. Denk aan: ‘Het schoolplein is morgen afgezet vanwege werkzaamheden’ of ‘Vergeet de sportdagshirts niet’. Die groep was ooit opgezet door een ouder in samenwerking met mij. Mijn nummer stond erin. Ik dacht er niet bij na. Het was handig. Ouders konden even snel iets checken over het huiswerk of melden dat hun kind ziek was. Op een gegeven moment kregen we een schoolportaal of schoolapp. Maar ouders hadden mijn nummer al opgeslagen, ik zit nu in hun contactenlijst, en dat betekent dat ik tegenwoordig op de gekste momenten privéberichten krijg. En ja, ik had mijn nummer kunnen wijzigen. Maar eerlijk gezegd: je bouwt ook een soort geschiedenis op met ouders en leerlingen. En ieder jaar komen er weer nieuwe ouders bij, en zo blijft dat nummer circuleren.

Appjes zelfs op zondagavond, kom op!

Ik snap best dat ouders betrokken zijn. Maar soms vergeet men dat ik ook gewoon een privéleven heb. Mijn vriendin vindt het inmiddels bijna een running gag: elke zondagavond rond een uur of half negen gaat mijn telefoon. Dan is het meestal een ouder die opeens bedenkt dat hun kind de topo-toets heeft en vraagt of ik ‘even de leerstof kan sturen’. Of eentje die meldt dat hun zoon toch niet mee kan op schoolkamp, maar dat we “wel even moeten overleggen hoe we dat gaan doen.” De absurditeit? Dit soort berichten kan prima de volgende ochtend via de schoolmail. Maar ouders kiezen steeds vaker voor de snelste route, ook al is dat mijn vrije tijd.

Het vervelendste vind ik niet eens de frequentie, maar de toon

Soms zijn het gewoon vriendelijke vragen. Maar er zijn ook ouders die het gevoel hebben dat WhatsApp een verlengde van een klachtenlijn is. Dan krijg ik bijvoorbeeld:

• “Ik snap niet waarom de musicalrollen al verdeeld zijn. Mijn dochter wil niet die rol.”
• “Waarom heeft mijn zoon maar een 7,5? Volgens hem heeft hij alles goed.”
• “Mijn dochter voelt zich buitengesloten, wat gaat u eraan doen?”

Dat soort berichten ontvang ik dan om 22:30 uur, terwijl ik op de bank zit met een film. Het geeft direct stress, want je kunt het niet even parkeren. Je ziet het, je leest het, en je hersenen schieten in werkmodus. Het probleem is dat als je één keer reageert buiten werktijd, ouders denken dat het altijd kan. Dan is het hek van de dam. Ik heb zelfs een paar ouders die mijn blauwe vinkjes in de gaten houden. Dan krijg ik na vijf minuten:

• “Ik zie dat je het gelezen hebt, kun je even reageren?”

Daar krijg ik dus écht kromme tenen van.

Ik ben niet iemand die makkelijk zegt: “Ik reageer niet.”

Zeker niet in groep 8. Dit jaar is belangrijk voor de kinderen. Ze staan op het punt naar de middelbare school te gaan. Er spelen sociale dingen, pubergedrag, prestatiedruk. Ouders willen erbij betrokken blijven en voelen zich soms onzeker over hoe hun kind het doet. Dat snap ik. Maar dat betekent niet dat ik hun 24/7 hulplijn ben. Ik heb ook grenzen. En toch voelt het soms alsof je als meester altijd ‘aan’ moet staan. Als ik niet reageer, knaagt het. Want wat als het iets belangrijks is? Of ouders boos worden…

Feitenkader: Appgedrag tussen ouders en leerkrachten

📱 Hoe vaak leerkrachten berichten krijgen

• Volgens een peiling van CNV Onderwijs (2023) zegt 68% van de basisschoolleerkrachten wekelijks buiten werktijd appjes of telefoontjes van ouders te krijgen.

⏰ Meest voorkomende tijdstippen

• Tussen 20:00 en 22:00 uur op zondagavond is piektijd. Ouders denken dan aan de nieuwe schoolweek en sturen nog snel vragen of opmerkingen.

🔍 Wat ouders vooral vragen

1. Ziekmeldingen en huiswerk
2. Klachten over cijfers of groepsindeling
3. Sociale problemen in de klas

💡 Tip van onderwijspsychologen

• Spreek duidelijke contacttijden af en communiceer deze aan het begin van het schooljaar.
  (Bron: CNV Onderwijs, 2023)

Het is niet gezond om continu bereikbaar te zijn

Voor niemand niet. Dus ook niet voor mij. Ik merk dat ik soms al gespannen raak als mijn telefoon piept, ook als het een bericht van mijn broer is. Het geluid van een inkomend appje link ik onbewust aan ‘werk’. Mijn vriendin heeft al eens voorgesteld om een tweede telefoon te nemen, eentje puur voor school. Maar dat voelt ook weer als een grote stap. Sommige berichten blijven me bij, gewoon omdat ze zo absurd waren qua timing:

• Tijdens mijn vakantie in Italië kreeg ik de vraag of ik nog een PDF kon sturen van het boekverslagformulier.
• Op Eerste Kerstdag kreeg ik één keer een bericht: “Wanneer is eigenlijk de uitslag van de eindtoets?”
• Op mijn verjaardag kreeg ik van een ouder (die ouder wist denk ik niet dat ik jarig was): “Kun je even checken of mijn zoon afgelopen topotoets moet inhalen?”

Het laat zien dat sommige ouders het onderscheid tussen school en privé compleet kwijt zijn. Ik heb inmiddels geprobeerd om via de ouderavond aan te geven dat ik niet reageer buiten werktijd. Maar dan merk je toch dat ouders denken: “Ja, maar in mijn geval is het wél belangrijk.” En voor je het weet, zit je weer in een appgesprek op zondagavond.

Idealiter zou het ouderportaal de enige manier zijn om met mij te communiceren

Geen appjes, geen telefoontjes. Dan lees ik het op school, beantwoord het tijdens werktijd, en klaar. Dat is de grens. Maar het terugdraaien van een gewoonte die jaren heeft kunnen groeien, is lastig. Zeker omdat veel ouders het als een soort vanzelfsprekendheid zien. Ik hou van mijn werk, van de kinderen, van het contact met ouders. Maar ik wil niet dat mijn vrije avonden en weekenden worden opgeslokt door schoolzaken. Want een meester die altijd ‘aan’ staat, brandt uiteindelijk op. Misschien moet ik toch maar die tweede telefoon nemen. Of nog radicaler: gewoon mijn nummer veranderen en alleen via school bereikbaar zijn. Het zou voor iedereen beter zijn. Ook voor de ouders zelf, denk ik. Maar gadverdamme wat een gedoe…

MEESTER JELMER