Taalcoach Esmee: "Maar ik wil niet lezen!", tips om je kind wel aan het lezen te krijgen, ook met TOS
Tijdens de Kinderboekenweek draait alles om leesplezier, maar voor kinderen met een TOS (taalontwikkelingsstoornis) kan dat best een uitdaging zijn. Boeken met illustraties, herkenbare thema’s en veel herhaling helpen juist deze kinderen om taal stap voor stap te begrijpen. Voorlezen hoeft niet altijd stilzittend: samen bladeren, spelen of steeds dezelfde bladzijde herhalen kan wonderen doen voor hun zelfvertrouwen en taalontwikkeling.
De Kinderboekenweek is ieder jaar een feestje. Dit jaar loopt de Kinderboekenweek van 1 tot en met 12 oktober met het thema: Vol Avontuur!
Ieder jaar maakt Kinderen voor Kinderen een bijpassend nummer en ontvang je een Kinderboekenweekgeschenk wanneer je een kinderboek koopt.
Bij de Kinderboekenweek staan boeken in de schijnwerpers en wordt er extra aandacht besteed aan voorlezen in de klas, zodat kinderen (weer) ontdekken hoe leuk lezen kan zijn.
Maar wat als taal helemaal niet vanzelfsprekend is? Wat als letters, woorden en zinnen eerder voor frustratie zorgen dan voor plezier?
Kinderen met een TOS
Kinderen met een TOS (taalontwikkelingsstoornis) zijn vaak net zo nieuwsgierig en fantasierijk als ieder ander kind. Alleen laat taal hen soms in de steek. En dat kan de Kinderboekenweek opeens een hele uitdaging maken.
Een TOS komt vaker voor dan je denkt: zo’n 5 tot 7% van de kinderen groeit op met een taalontwikkelingsstoornis. Dat betekent dat er in bijna elke klas wel een of twee kinderen rondlopen voor wie taal niet vanzelfsprekend is. Ze hebben moeite met het begrijpen van taal, het vinden van de juiste woorden of het vormen van zinnen.
Voorlezen en boeken kunnen daardoor lastig zijn. Maar… het kan ook juist een enorme kans zijn! Want boeken en verhalen maken taal concreet en laten kinderen ervaren: ik kan dit!
Waarom boeken zo krachtig zijn voor kinderen met TOS
De kracht van boeken zit in de combinatie van taal en beeld. Precies wat kinderen met TOS nodig hebben – ook de oudere kinderen!
Illustraties en herkenbare thema’s zorgen ervoor dat woorden betekenis krijgen en verhalen gaan leven.
Waar let je op bij het kiezen van een boek?
1. Tekst met ondersteunende afbeeldingen
Boeken waarbij tekst ondersteund wordt door illustraties zijn vaak het meest helpend. Denk aan Geronimo Stilton, De Gorgels of De Oppasninja. Niet te lange hoofdstukken en plaatjes tussendoor houden kinderen gemotiveerd.
2. Sluit aan bij de belevingswereld
Een boek over dino’s werkt beter voor een kind dat gek is op dino’s dan een boek over auto’s. Let ook op herhaling in prentenboeken: dit helpt bij taalbegrip en voorspelbaarheid. Voorbeelden zijn Wij gaan op berenjacht en De spin die het te druk had.
3. Prikkel taal en betrokkenheid
Een prentenboek met veel tekst, zoals De Neehoorn, kan demotiverend zijn voor jonge kinderen met TOS. Voor jonge kinderen is het beter om te kiezen voor boeken met minder tekst, duidelijke illustraties en de mogelijkheid om tussendoor vragen te stellen. Een aanrader is bijvoorbeeld De kleine walvis.
Voorlezen hoeft niet altijd stilzittend
Veel ouders zijn onzeker: “Hij wil nooit een boek, hij loopt weg zodra ik begin te lezen.”
Maar voorlezen hoeft niet stilzittend. Kinderen met TOS leren ook door te bewegen of spelenderwijs. Leg het boek open op tafel, praat erover en kies momenten waarop jij als ouder rust hebt. Laat je kind kiezen welke bladzijde favoriet is en lees die gerust tien keer.
Herhaling geeft vertrouwen
Voor kinderen met TOS is herhaling cruciaal. Waar jij denkt: “Help, niet weer hetzelfde boek…”, denkt je kind: “Ja! Dit herken ik, dit snap ik!” En dat geeft zelfvertrouwen – dé motor voor taalontwikkeling.
Begin met kijken als lezen niet lukt
Sommige kinderen willen echt niet lezen. Begin dan gewoon met kijken. Blader samen, wijs dingen aan en laat je kind benoemen wat hij ziet. Ook één enkel woord als “boom” of “auto” is taal. Ieder klein stukje telt.
Plezier staat altijd centraal
Bij taal en lezen staat plezier voorop. Een kind dat geniet, leert vanzelf meer. Van lezen kun je écht een feestje maken – ook tijdens de Kinderboekenweek.
👉 Herken jij de worsteling met voorlezen bij je kind? Wat helpt bij jullie thuis?
ESMEE, gespecialiseerd begeleider voor kinderen met een vermoeden van TOS of taalachterstand
Instagram: onderwijsencoaching
Lees meer blogs van taalcoach Esmee:
Taalcoach Esmée: De moeder zei: “Ze stelt zich aan op dit soort momenten”