Ook ik had een vertekend beeld van de zwangerschap en bevalling

Wat mij betreft zijn we helemaal de weg kwijt. Ben ik beïnvloed door social media? Ja, absoluut… Zonder dat ik het doorhad zelfs. Wanneer je hoort over de gemaakte online wereld, denk je eerder aan slanke, sportieve mensen waardoor je een vertekend beeld krijgt van de realiteit. Dat mensen een vertekend zelfbeeld krijgen, omdat ze constant worden blootgesteld aan de perfect ogende influencers. Nee, daar ben ik niet door beïnvloed. Ik word niet onzeker door het kijken naar afgetrainde lichamen of levens die alleen maar fantastisch lijken. Waar ik wel door ben beïnvloed? Dat iedereen maar zwanger lijkt te worden en er 9 maanden later een baby is. Ik heb er zelf keihard aan meegedaan met mijn blije foto’s. Haptonomie is ingeruild voor hypnobirthing. Dé methode om middels affirmaties zó door je bevalling heen te glijden. Zijn we als vrouwen bijna alleen maar bezig met de bevalling in de vorm van: Hoe voorkom ik dat ik uitscheur? Ik ben bang voor de knip! Hoeveel hechtingen heb jij gehad? Oh, als ik maar niét hoef te poepen! Mijn worst case scenario was echt: Een bevalling van 30 uur weeën en persen en dan alsnóg een keizersnee. Hoe ver zijn we, met elkaar, wel niet afgedwaald van waar het echt om gaat? Ervoor zorgen dat je baby gezond is en leeft. De gemiddelde yup wil tegenwoordig dat alles een beleving is. Gewoon even uit eten is er niet meer bij, het gaat om de hele “experience”. Online willen we verleid worden en het liefste kopen we onze spullen bij een idyllisch winkeltje waar alles duurzaam en groen oogt en je zojuist gekochte artikel wordt ingepakt met allerlei tierelantijntjes, glitters en al. Zodat je bij thuiskomst het idee hebt een cadeautje voor jezelf uit te pakken en al die verpakking dus binnen een uur in de prullenbak belandt. Zelfs op vakantie hebben we massaal de behoefte om een onontdekt stukje Bali te vinden wat al volledig is overspoeld met toeristen. Maar dat we dit vertekende beeld ook van een zwangerschap en bevalling hebben, nee daar stond ik zelf niet bij stil. Ik hield er nul rekening mee dat, met de 37 weken gepasseerd, er nog iets verkeerd kon gaan… Behalve dus de hierboven genoemde zaken.

De maatschappij is onvoorbereid op babysterfte

Waarom wordt er niet gepraat over perinatale en neonatale sterfte? Even wat cijfers (2018). Zeg dat er, in Nederland, jaarlijks zo’n 168.000 baby’s worden geboren. Hiervan wordt er 1 op de 10 prematuur geboren (dat is véél! Dat zijn een heleboel ouders die vaak langere tijd met hun baby op de NICU moeten verblijven waar de buitenwereld zich geen voorstelling van kan maken…). Er zijn dan 811 stil(dood)geboortes (hier worden alleen baby’s vanaf 22 weken meegerekend). 477 Baby’s sterven in de eerste 28 dagen na geboorte. Van laatstgenoemde is de meerderheid prematuur geboren en is Nola, een voldragen baby die overlijdt rondom of na de geboorte, in de minderheid. De kans dat je baby overlijdt aan ernstige asfyxie (wat Nola had) is ongeveer 0,03%. Maar ja, toch zijn we over het algemeen banger om neer te storten met een vliegtuig waarvan de kans 1 op 3,2 miljoen is. De kans dat je baby overlijdt (of in je omgeving) is eigenlijk een stuk groter: 0,8%. Dus 8 van de 1000. Dat klinkt ineens heel anders hè? En dan heb ik het nog niet eens over de categorie baby’s die wel blijft leven, maar met bijvoorbeeld handicaps. Ouders die nog in onzekerheid zitten en de komende jaren ziekenhuis in, ziekenhuis uit gaan. Waarvan de buitenwereld ook weinig meekrijgt. Laat staan dat er begrip is voor deze vorm van “levend lijden”. Aan de ene kant dolblij dat hun kindje leeft, aan de andere kant altijd onzekerheid en angst. Ik wil je niet bang maken. Maar waarom wordt er niet over gepraat? Is het echt het grootste belang dat elke zwangere vrouw zo relaxt mogelijk is? Maar wat gebeurt er dan met het selecte groepje vrouwen wiens baby wel voor, tijdens of na de bevalling overlijdt? “Onze maatschappij schetst graag een rooskleurig beeld van zwangerschap”, zegt Marleen Vertommen. “Ik wil er geen doemverhaal van maken, maar dat beeld klopt niet. Het is een wonder van de natuur dat vrouwen zwanger kunnen worden, maar het is ook de natuur die beslist over leven en dood. Dat besef zijn we gaandeweg verloren. De medische evolutie geeft ons soms het idee dat het leven maakbaar is en we alle problemen kunnen oplossen. Wanneer er toch iets misloopt, zijn we totaal het noorden kwijt. Daarom is het nodig dat we openlijk over de dood en rouwen blijven praten. Het leven is niet enkel geluk. Het is even vaak zoeken naar een balans tussen vreugde en verdriet.” Precies dit. Ik was ook echt compleet het noorden kwijt. Hoe kon mij dit in vredesnaam overkomen? Dus als ik een nieuwsbericht lees over Rens Kroes die praat over haar bevalling met houtkachels, himalaya zoutkristallen en mantra’s… Sorry, mag ik even een teiltje? En nogmaals, was Nola niet overleden dan had ik waarschijnlijk dat bericht gelezen en gedacht: ‘Oh ja, dat wil ik de volgende keer ook!’ Alsof ik alles had kunnen voorkomen door wat extra stokjes wierook aan te steken. Nee, wat mij betreft zijn we hélemaal de weg kwijt. Kleine sidenote: Ik was zelf ook helemaal ingelezen in de hypnotbirthing methode, had álles in huis voor een schitterende thuisbevalling (goed, geen houtkachels of zoutkristallen). Om mij heen waren er, in drie maanden voor mij, vier mensen thuis bevallen binnen 5 uur tijd. Dat wilde ik óók!

Een gezonde baby, levend in de arm

Laat ik je wel geruststellen: ik geloof nog steeds dat een bevalling iets moois kan zijn. Ook al is mijn ervaring een horrorstory en zal het nooit meer zijn wat anderen wel mogen ervaren, gaat het uiteindelijk om het resultaat: Een gezonde en levende baby. Niet om de reis ernaar toe. Dat is echt bijzaak. Jouw bevalling is niet slechter als het onder TL-verlichting was in een kille OK-ruimte waar het 17 graden is, dan wanneer je een thuisbevalling hebt bij kaarslicht. Dus laten we ook vooral stoppen met elkaar een slecht gevoel geven dat de ene bevalling beter is dan de andere. Laten we stoppen met ons druk maken over hoe lang het duurt, of je gehecht moet worden of dat je partner misschien dingen heeft gezien die hij (of zij) niet zo prettig vond. Thuisbevalling, hélémaal oké als jij dat graag wil, een ziekenhuisbevalling óók. Het idee van een bevalplan is leuk. Maar dat, samen met alle succesverhalen van de thuisbevalling bij kaarslicht, wekt wel de suggestie dat het maakbaar is. Alsof we kunnen kiézen hoe onze bevalling en de geboorte verloopt. Of je de navelstreng wil laten uitkloppen, gebruik wil maken van “the golden hour”, welke muziek er gedraaid moet worden of wat je wil dat er met je placenta gebeurt na de geboorte: Weggooien, bewaren, verwerken tot capsules… Niemand die het heeft over de optie: “Ter onderzoek naar een laboratorium in een universitair ziekenhuis aan de andere kant van het land”. Als iemand mij nu de keuze zou geven: Twee ledematen inleveren, maar je hebt wel je dochter levend bij je. Láchend zou ik zeggen: ‘Hak maar af! Doe maar mijn benen. Ach, desnoods hak je zelfs nog één arm extra van me af… Zolang ik maar één arm overhoud om mijn dochter dicht tegen me aan te houden’. Boeit mij die hele bevalling dan. Ik zou er geen traan om laten.

MEIKE