Ik weet niet wat jullie van het ouderschap vinden, maar ik vind het soms echt heel erg ingewikkeld. Ingewikkeld toen ze nog heel klein waren, maar nu dat ze groter worden wordt het eigenlijk steeds ingewikkelder. Het zou op sommige momenten echt heel handig zijn als er een soort handleiding was, maar die heb ik na 10 jaar nog steeds niet gevonden. Afgelopen week overleed opa en in de voorbereidingen voor de uitvaart kwam natuurlijk de vraag naar boven: “Wat doen we met de kinderen?”. Terugdenkend aan mijn eigen jeugd herinnerde ik me al snel dat ik bij het overlijden van mijn opa op 11-jarige leeftijd niet naar zijn uitvaart ben geweest. Mijn eerste uitvaart maakte ik mee toen ik nog niet zo heel lang op de middelbare school zat en er een oud klasgenootje van de basisschool overleed. Je moet je even voorstellen dat wij in een kleine klas zaten met 7 meisjes en 1 jongen en vanaf dat we in de kleuterklas zaten hadden we unaniem besloten dat wij allemaal met hem zouden trouwen als we later groot waren. Dit verlies heeft destijds een enorme indruk op me gemaakt en ik heb echt de ogen uit mijn kop gehuild. Ik kan het gevoel nog zo voor me halen van rauw verdriet en ongeloof waarom iemand zo jong moet overlijden. En gelukkig is het bij deze uitvaart gebleven in mijn tienerjaren.
Wij gingen het gesprek aan met de kinderen
Onze kinderen zijn 10 en 8 jaar, dus niet meer zo heel klein. We besloten om allereerst maar gewoonweg te vragen of ze bij de uitvaart van opa wilden zijn. Een duidelijke NEE was het antwoord. Ze vonden het doodeng en wilden niet bij een dood iemand in de buurt zijn, ook al kenden ze die goed en zouden ze hem niet zien. “Oké, dan doen we het niet’, dachten wij. Beiden hadden we toch ook geen herinnering aan een uitvaart in onze jongere jaren, dus helemaal prima. Vanuit onze omgeving kregen we van verschillende kanten andere benaderingen en meningen te horen, wat ervoor zorgde dat we onze mening gingen herzien. Een uitvaart is natuurlijk de uitgelezen plak om voor de laatste keer afscheid van iemand te nemen en het overlijden een plek te geven. Dit kan je helpen in het rouwproces. En dit geldt zeker ook voor kinderen. Daar is natuurlijk ook wel iets voor te zeggen. De twijfel sloeg toe. We gingen het gesprek met de kids weer aan en probeerden deze invalshoek aan ze uit te leggen. Maar nog steeds was het antwoord een NEE.
De kinderen wilden toch naar de crematie
Voor mij was de kous afgedaan, maar mijn wederhelft had een andere mening. Inmiddels was hij tot de conclusie gekomen dat het voor hem heel waardevol zou zijn als de kinderen bij het afscheid van zijn vader zouden zijn. Dus hoe pakten we dat nou aan? Om de kinderen een beetje voor te bereiden wat ze konden verwachten van een crematie, had hij een boek gehaald bij de bibliotheek over leven en dood. Hierin werd ook veel praktische informatie gegeven over hoe het er bij een uitvaart aan toe kan gaan. Na veel gesprekken over het boek konden we een hoop van de onzekerheid wegnemen en besloot onze dochter als eerste dat ze aanwezig wilde zijn. En ze besloot zelfs dat ze iets wilde zeggen tijdens de uitvaart. Maar onze zoon was nog niet overtuigd, en dat verbaasde me eerlijk gezegd ook niet. Hij is zachtaardig en gevoelig persoon en vindt het vreselijk om te zien dat andere mensen verdrietig zijn en pijn hebben. Als ik dan zie dat hij verscheurd wordt door pijn en verdriet breekt mijn hart doormidden. Maar na verschillende verhalen over de dood van mijn moeder, haar crematie en uiteindelijk het laten zien van haar as besloot hij dat hij het aandurfde.
Ik was opgelucht
De dag was daar. Een mooie zonnige dag waarop er veel persoonlijke verhalen zijn verteld en we veel mooie foto’s hebben gezien die herinneringen ophaalden aan opa. Uiteindelijk lukte het Loa niet om iets te zeggen, maar ze heeft alles wat ze wilde zeggen in haar hoofd tegen opa gezegd, vertelde ze. En Sol? Hij vertelde aan het eind van de uitvaart dat hij een nieuw gevoel ervaarde. Een mix van verdriet, opluchting, liefde en gemis. “Ik ben blij dat ik ben meegegaan, mama”, zei hij. Die woorden zorgden voor een enorme opluchting in mijn lijf. Opvoeden is moeilijk, maar zonder die handleiding komen we er ook wel.
Liefs NATASJA (klik hier voor haar Instagram)
Afgelopen maand is de opa van onze jongens overleden. Ondanks dat ze nog jong zijn( 9 en 5) hebben we ze overal bij betrokken. Dit had opa ook niet anders gewild.
Door ons verdriet aan hen te laten zien, hebben ze er zelf ook minder moeite mee. Er ontstaan goede gesprekken, wat goed is voor ons rouwproces.